Sposób prowadzenia gospodarki finansowej sołectw w ramach budżetu gminnego określa ustawa z dnia 21 lutego 2014 r. o funduszu sołeckim (Dz.U.2014.301 z dnia 2014.03.12). W oparciu o nią, Rada Miejska w Kątach Wrocławskich podjęła w dniu 27.03.2014 r. Uchwałę nr XLII/456/14 w sprawie wyrażenia zgody na wyodrębnienie funduszu sołeckiego, która wedle zapisów ustawy jest bezterminowa (art. 2 ust. 3 ). Oznacza to, że podjęta w 2014 r. uchwała wyrażająca zgodę na wyodrębnienie w budżecie gminy funduszu sołeckiego była podstawą do jego utworzenia nie tylko w 2015 r., ale i w latach następnych.
W obecnym systemie prawnym sołectwa w Polsce nie mają osobowości prawnej, nie mogą prowadzić samodzielnej gospodarki finansowej odrębnej od budżetu gminy i nie mogą mieć swoich własnych, odrębnych budżetów. Zatem wszystko co w tym zakresie robią sołectwa musi się odbywać w ramach budżetu gminy. Wynika z tego, że funkcjonowanie funduszu sołeckiego jako części budżetu gminy, rządzi się takimi samymi zasadami wydatkowania jak budżet gminy, który należy do finansów publicznych.
Kwota funduszu sołeckiego przypadająca na dane sołectwo jest różna w każdym roku i rośnie. Jest to uzależnione m.in. od dochodów bieżących gminy w danym roku, liczby mieszkańców gminy i liczby mieszkańców sołectwa, a są to dane zmienne. Kwota taka jest przeliczana na podstawie wzoru zgodnie z art. 3 obowiązującej ustawy z dnia 21 lutego 2014 r. o funduszu sołeckim (Dz.U.2014.301 z dnia 2014.03.12). W ten sam sposób przeliczany jest fundusz dla 5 osiedli jakie funkcjonują na terenie miasta Kąty Wrocławskie. Wysokość funduszu przez ostatnie pięć lat kształtował się następująco:
W 2023 r. na fundusz sołecki ogółem przeznaczono kwotę 1 656 816,21 zł. Skorzystało z niego 39 sołectw, które zrealizowały zadania na łączną kwotę 1 442 539,63 zł tj. w 87,07%.
W ramach funduszu zaplanowane i zrealizowane zostały zadania związane m.in. z utrzymaniem terenów zielonych, placów zabaw i boisk, podpisane zostały umowy z osobami fizycznymi i z firmą. Estetyczne utrzymanie terenów zielonych, stanowiących wizytówkę sołectwa należy do zadań priorytetowych gdyż kojarzą się one przede wszystkim z rekreacją i wypoczynkiem. Wykonano prace pielęgnacyjne roślinności na terenach zielonych w Pietrzykowicach oraz nasadzono rośliny niskopienne wzdłuż boiska sportowego w Sadkowie. Wykonane zostały również wiosenne cięcia pielęgnacyjne i formujące tui znajdujących się przy świetlicy wiejskiej w sołectwie Sośnica. W ramach zadań związanych z utrzymaniem terenów zielonych, zakupione zostały traktorki, kosiarki, kosy, a także inne narzędzia przeznaczone do pielęgnacji zieleni m.in. dla sołectw: Gądów-Jaszkotle, Sośnica-Różaniec-Sadkówek, Romnów, Skałka, Sokolniki, które używane były przez osoby wskazane do koszenia terenów zielonych w tych sołectwach. W roku 2023 sześciokrotnie wykonano odkomarzanie terenów Krzeptowa i
Stoszyc, wykonano prace przy stawie gminnym w Bliżu polegające na wyrównaniu i wyprofilowaniu brzegów.
W ramach dbałości o ład przestrzenny i estetykę wykonano prace konserwacyjne drewnianej altany w Mokronosie Dolnym i Górzycach wraz z uporządkowaniem terenu. Podpisano umowy z osobami fizycznymi na utrzymanie czystości i porządku na terenie sołectw, opróżniano kosze na śmieci w sołectwach Smolec Centrum, Zatorze i Osiedle Leśne, utrzymywano czystość w sołectwie Gniechowice-Stary Dwór, uporządkowano pobocze ul. Ogrodowej w Smolcu Zatorze oraz zamiatano mechanicznie drogi w sołectwie Smolec Zatorze.
Przy wsparciu środków z funduszu sołeckiego zrealizowano rozbudowę świetlicy wiejskiej w Szymanowie wraz z uporządkowaniem i zagospodarowaniem terenu oraz wykonano projekt świetlicy wiejskiej w Krzeptowie. Oba zadania były realizowane przy wsparciu środków Wydziału Planowania i Rozwoju Inwestycji.
W budżecie funduszu sołeckiego na rok 2023 nie zabrakło zadań związanych z doposażeniem, remontami i utrzymaniem świetlic wiejskich. Organizacja imprez okolicznościowych na świetlicach wiejskich powoduje konieczność zakupu sprzętu do przygotowywania potraw oraz sprzętu do przechowywania żywności. Ważnym zadaniem był również montaż i konserwacja klimatyzacji na świetlicach, która nie tylko chłodzi w upalne dni, ale również zapewnia efektywne ogrzewanie w sezonie zimowym. Zamontowano nowe klimatyzatory na świetlicy we Wszemiłowicach, wykonano również serwis jednostek klimatyzacyjnych w Gądowie, Pełcznicy, Kozłowie i Nowej Wsi Wrocławskiej. Na początku roku podpisano umowy z osobami fizycznymi na utrzymanie czystości w świetlicach wiejskich w sołectwach Gądów, Gniechowice, Górzyce, Kamionna, Kębłowice, Małkowice, Pietrzykowice, Smolec (Osiedle, Centrum, Zatorze) i Sośnica. Funkcjonowanie świetlic ściśle związane jest z ogrzewaniem i wydatkami związanymi z bieżącymi opłatami za wodę, ścieki, gaz oraz utrzymanie czystości. Są to wydatki też ponoszone z funduszu sołeckiego .
Z uwagi na potrzebę integracji mieszkańców i budowanie więzi odbywały się spotkania okolicznościowe takie jak: dożynki, Wigilia, Święta Wielkanocne, warsztaty, wspólne porządkowanie sołectw czy zebrania wiejskie. Konieczne było więc powiadamianie zainteresowanych o organizacji danego przedsięwzięcia na terenie sołectwa poprzez m.in. zamieszczanie informacji na tablicach ogłoszeń czy stronach internetowych. W tym celu zakupiono niezbędne materiały biurowe oraz wykupiono domeny, na których prowadzone były strony internetowe sołectw. Ważnym przedsięwzięciem w wielu sołectwach było organizowanie wydarzeń promujących zdrowy tryb życia i integrację rodzin (np. dzień dziecka). Podpisano więc umowy z osobami fizycznymi i firmami na organizację oprawy muzycznej i animacje dla dzieci /Kębłowice, Sośnica-Różaniec-Sadkówek, Rybnica/. Zamówiono również zamki dmuchane na potrzeby 30 sołectw, opłacono faktury za zakup żywności na potrzeby wytwarzania i degustacji potraw regionalnych dla 35 sołectw.
Bardzo ważne jest dla mieszkańców gminy i sołectw upamiętnianie wydarzeń historycznych i dlatego też sołectwa Mokronos Dolny i Górny przygotowały obchody jubileuszu 770-lecia tych miejscowości. Uroczyste obchody połączone z festynem odbyły się w ostatnią sobotę czerwca 2023 r.
Ważnym elementem działań gminy z punktu widzenia bezpieczeństwa mieszkańców jest wsparcie Ochotniczych Straży Pożarnych. Z funduszu sołeckiego zakupiono dla Ochotniczej Straży Pożarnej w Smolcu: ubrania koszarowe, bojowe, hełmy, rękawice i buty, które odgrywają kluczową rolę podczas wykonywania obowiązków.
Miasto Kąty Wrocławskie jest podzielone na 5 osiedli, dla których wyodrębniono w budżecie gminnym fundusz osiedlowy wyliczony na tych samych zasadach co fundusz sołecki. Łączna kwota przyznanych w 2023 r. na ten cel środków to 373 849,75 zł z czego wydatkowano 292 565,57 zł tj.78,26%.
Fundusz osiedlowy wykorzystany został bardzo podobnie do funduszu sołeckiego. Celem zwiększenia atrakcyjności i poprawy estetyki przestrzeni wybudowano alejki spacerowe na skwerze przy ul. Spółdzielczej w Kątach Wrocławskich. Był to efekt współpracy trzech osiedli oraz Wydziału Planowania i Rozwoju Inwestycji Urzędu Miasta i Gminy Kąty Wrocławskie. Teren został zagospodarowany na podstawie projektu przygotowanego na potrzeby realizacji zadań z programu funduszy norweskich. Kontynuowano prace związane z wykonaniem „psiego placu zabaw”.
Poprawa jakości życia mieszkańców jest ściśle powiązana ze zmianą estetyki otoczenia. Dlatego osiedla w Kątach Wrocławskich przeznaczyły część środków na wykonanie nasadzeń na terenach zielonych oraz uporządkowanie i wyczyszczenie istniejących już rabat kwiatowych. Posadzono trzy drzewa oraz przycięto rośliny na górce saneczkowej przy ul. Grunwaldzkiej, wykonano nasadzenia roślin niskopiennych na skwerze dr Teresy Gniedziejko-Bielesz, uporządkowano skwery przy ul Legionów w Kątach Wrocławskich.
Celem zwiększenia atrakcyjności bazy sportowo-rekreacyjnej, doposażono w nowe urządzenie plac zabaw na ul. Grunwaldzkiej w Kątach Wrocławskich oraz wyłożono maty przerostowe pod huśtawką na placu zabaw przy przedszkolu w Kątach Wrocławskich. Rozpoczęto prace związane z wykonaniem toru dla rolkarzy, który ma wpłynąć na zwiększenie zainteresowania jazdą na rolkach i wrotkach, będących znakomitą formą aktywnego spędzania czasu wolnego.
W ramach trwającej rewitalizacji Rynku w Kątach Wrocławskich, w celu ochrony okablowania oraz innych elementów układu oświetlenia ulicy Barlickiego/Okulickiego, Osiedle nr 3 zaplanowało środki na montaż rur osłonowych. Był to etap przygotowawczy do wykonania doświetlenia przejścia pomiędzy wspomnianymi ulicami. Poprawa bezpieczeństwa w Kątach Wrocławskich znalazła odzwierciedlenie w przeznaczeniu środków osiedlowych na opłacanie faktur z tytułu zakupu usług telekomunikacyjnych do obsługi monitoringu wizyjnego dla Osiedla nr 2, 4 i 5 w Kątach Wrocławskich, co jest następstwem zamontowanych w poprzednich latach kamer.
Podobnie jak w sołectwach, również w samych Kątach Wrocławskich na osiedlach organizowane były spotkania integracyjne i pikniki. Nie zabrakło też cyklicznej imprezy integrującej mieszkańców z osobami niepełnosprawnymi w ramach obchodów Dnia Godności Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną. Stałym punktem realizowanym ze środków osiedlowych, stały się letnie kina plenerowe organizowane na terenie zielonym Osiedla nr 2 w Kątach Wrocławskich. Filmy wyświetlane pod gołym niebem, zyskują coraz większą popularność. Cyklicznym wydarzeniem stała się również organizacja rozgrywek piłki siatkowej plażowej na Osiedlu nr 1. Na uczestników zawsze czekała odpowiednio zadbana nawierzchnia, jak również wiele dodatkowych atrakcji.
Środki zarówno z funduszu sołeckiego, jak i osiedlowego wydatkowane były w sposób przemyślany i planowy. Duża część funduszy przeznaczona została na utrzymanie porządku, koszenie, nasadzenia i utrzymanie substancji zielonej w poszczególnych miejscowościach. Łączna kwota do wydatkowania w 2023 r. wynosiła 2 030 665,96 zł z czego wykorzystano 1 735 105,2 zł a to oznacza, że budżet sołecki i osiedlowy w 2023 r. wykonano w 85,44%.
Dotacje dla obiektów zabytkowych i organizacji non-profit
Istotną funkcję w życiu społecznym pełnią zabytki, które integrują i budują poczucie tożsamości regionalnej, a kształtowanie przestrzeni poprzez dbanie o dziedzictwo kulturowe ma wpływ na podnoszenie jakości życia mieszkańców. Dlatego też Gmina Kąty Wrocławskie udziela dotacji na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytkach wpisanych do rejestru zabytków na terenie Miasta i Gminy Kąty Wrocławskie. Kwota zabezpieczona w budżecie gminy na ratowanie zabytków w 2023 r. wynosiła 248 760,00 zł. z czego wykorzystano 243 760,00 zł.
W ramach dbałości o dziedzictwo kulturowe i historyczne gminy podpisano 3 umowy dotacji na renowację zabytkowych budowli sakralnych znajdujących się na terenie Gminy Kąty Wrocławskie:
- dotacja dla parafii rzymskokatolickiej pw. św. Apostołów Piotra i Pawła w Kątach Wrocławskich na realizację zadania „Konserwacja estetyczna ołtarza głównego oraz konserwacja estetyczna ołtarza bocznego „Ukrzyżowania” w kościele parafialnym pw. Św. Apostołów Piotra i Pawła w Kątach Wrocławskich”. Na realizację zadania przyznano dotację w wysokości 133 760,00 zł, którą wykorzystano i rozliczono w całości.
- dotacja dla parafii rzymskokatolickiej pw. Narodzenia NMP w Smolcu na realizację zadania „Wykonanie dokumentacji pod nazwą „Dokumentacja renowacji i remontu konserwatorskiego elewacji budynku plebanii i muru łączącego plebanię z kościołem” wraz z uzyskaniem pozwolenia z Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków we Wrocławiu na wykonanie tych prac, a także wykonanie projektu budowlanego i technicznego w tym uzyskanie pozwolenia na budowę w Starostwie Powiatowym oraz wykonanie izolacji przeciwwilgociowej muru łączącego kościół z plebanią". Na realizację zadania przyznano dotację w wysokości 20 000,00 zł, którą wykorzystano i rozliczono w całości.
- dotacja dla parafii rzymskokatolickiej pw. Św. Filomeny w Gniechowicach na realizację zadania „Prace konserwatorsko-restauratorskie ołtarza bocznego Św. Rodziny (1 poł. XVII w i 1 poł. XIXw)”. Na realizację zadania przyznano dotację w wysokości 90 000,00 zł, którą wykorzystano i rozliczono w całości.
Współpraca z organizacjami pozarządowymi i mieszkańcami gminy Kąty Wrocławskie
Gmina Kąty Wrocławskie wpierała lokalną społeczność poprzez:
- Ogłoszenie dwóch konkursów ofert na dofinansowanie realizacji zadań ujętych w § 5 Rocznego Programu Współpracy Gminy Kąty Wrocławskie z Organizacjami Pozarządowymi i innymi podmiotami prowadzącymi działalność pożytku publicznego na rok 2023 - zgodnie z ustawą z dnia 24 kwietnia 2003 r. o pożytku publicznym i o wolontariacie;
- ogłoszenie dwóch naborów wniosków na wsparcie realizacji zadań publicznych z zakresu współzawodnictwa i upowszechniania kultury fizycznej i sportu na rok 2023 - zgodnie z uchwałą nr XVII/171/12 Rady Miejskiej w Kątach Wrocławskich z dnia 27 stycznia 2012 r. w sprawie warunków i trybu finansowania rozwoju sportu na terenie Gminy Kąty Wrocławskie;
- dofinansowanie realizacji zadań publicznych w ramach tzw. MAŁEGO GRANTU - zgodnie z art. 19a ustawą z dnia 24 kwietnia 2003 r. o pożytku publicznym i o wolontariacie;
- dofinansowanie realizacji zadań publicznych w ramach tzw. INICJATYWY LOKALNEJ - zgodnie z art. 19c ustawą z dnia 24 kwietnia 2003 r. o pożytku publicznym i o wolontariacie oraz uchwałą nr XXXIII/436/17 Rady Miejskiej w Kątach Wrocławskich z dnia 24 sierpnia 2017 r. w sprawie trybu i szczegółowych kryteriów oceny wniosków o realizację zadań publicznych w ramach inicjatywy lokalnej.
Obserwowany powszechnie coraz większy brak zainteresowania aktywnymi formami spędzania wolnego czasu wśród mieszkańców gminy sprawia, iż koniecznym jest poprawienie efektywności działań propagujących sport i kulturę fizyczną poprzez zintegrowanie współpracy środowisk działających w zakresie sportu. Projekt organizacji współzawodnictwa i upowszechniania kultury fizycznej i sportu zakłada upowszechnienie dyscyplin sportowych jako atrakcyjnych gier zespołowych zarówno wśród osób dorosłych, dzieci jak i młodzieży.
Wychodząc naprzeciw tym potrzebom ogłoszono dwa nabory ofert, w których dwadzieścia pięć stowarzyszeń sportowych otrzymało dotacje na realizację zadań publicznych w łącznej wysokości
1 052 000,00 zł.
Ogłoszono dwa otwarte konkursy ofert, w ramach których udzielono dotacje dla jedenastu Organizacji Pożytku Publicznego na realizację zadań publicznych w łącznej wysokości 167 000,00 zł.
Art. 19a ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie wprowadza możliwość zlecania zadań publicznych o charakterze lokalnym lub regionalnym. Udzielono wsparcia finansowego dla organizacji NON-PROFIT na realizację siedemnastu projektów o łącznej wysokości 66 500,00 zł.
Inicjatywa lokalna jest narzędziem umożliwiającym realizację działań zgłaszanych przez mieszkańców w ich bezpośrednim otoczeniu. Mieszkańcy zgłaszają pomysły i deklarują udział w jego realizacji, który może mieć formę wkładu rzeczowego, finansowego lub pracy społecznej.
Udzielono wsparcia finansowego mieszkańcom Gminy Kąty Wrocławskie na realizację trzech zadań publicznych w ramach tzw. „inicjatywy lokalnej” w łącznej wysokości 8 299,47 zł.
W 2023 roku przyjęto do realizacji nw. inicjatywy:
- „Wykręć sobie zdrowie” - wsparcie finansowe w wysokości 4 000,00 zł.
- „Marsz Wszystkich Świętych” - wsparcie finansowe w wysokości 2 300,00 zł,
- „Wigilijna kuchnia naszych pradziadów” - wsparcie finansowe w wysokości 1 499,47 zł.
We współpracy z organizacjami NON-PROFIT oraz mieszkańcami gminy zrealizowano łącznie pięćdziesiąt sześć projektów dotyczących siedmiu sfer zadań publicznych, udzielając przy tym wsparcia finansowego w wysokości 1 293 799,47 zł.
Wsparcie finansowe Gminy Kąty Wrocławskie dla Organizacji NON-PROFIT w latach 2021- 2023:
Gmina Kąty Wrocławskie chcąc wspierać mieszkańców uzyskujących wysokie wyniki sportowe przyznała stypendia i nagrody sportowe na podstawie Uchwały nr LXV/825/23 Rady Miejskiej w Kątach Wrocławskich z dnia 25 maja 2023 r. w sprawie określenia zasad, trybu przyznawania, pozbawiania oraz wysokości stypendiów, nagród i wyróżnień za osiągnięte wyniki sportowe.
Stypendia sportowe
W 2023 r. wypłacono stypendia sportowe dla czterdziestu jeden mieszkańców Gminy Kąty Wrocławskie za osiągnięcie wysokich wyników sportowych w łącznej kwocie 157 000,00 zł.
Nagrody sportowe
W marcu 2023 r. wypłacono jednorazowe nagrody w łącznej kwocie 3 950,00 zł. Nagrody w wysokości 1 350,00 zł przyznano czterem trenerom za przyczynienie się do osiągnięcia wysokich wyników przez zawodników w dyscyplinie zapasy i karate. Nagrody w wysokości 2 600,00 zł przyznano trzem zawodnikom za zdobycie wysokich wyników sportowych.
