W obowiązującym systemie prawnym sołectwa w Polsce nie posiadają osobowości prawnej, nie prowadzą samodzielnej gospodarki finansowejniezależnej od budżetu gminy i nie mogą dysponować własnym, odrębnym budżetem. Oznacza to, że wszystkie działania podejmowane przez sołectwa w tym zakresie muszą być realizowane w ramach budżetu gminy. W konsekwencji fundusz sołecki, jako część budżetu gminy, podlega tym samym zasadom wydatkowania, co całość finansów publicznych gminy.
Wysokość funduszu sołeckiego przypadająca na konkretne sołectwo zmienia się każdego roku. Zależy to m.in. od wysokości bieżących dochodów gminy, liczby jej mieszkańców oraz liczby mieszkańców danego sołectwa – są to bowiem dane zmienne. Kwotę funduszu oblicza się na podstawie wzoru określonego w art. 3 ustawy z dnia 21 lutego 2014 r. o funduszu sołeckim (Dz.U. 2014 poz. 301). Na tej samej zasadzie ustalana jest wysokość funduszu dla pięciu osiedli funkcjonujących na terenie miasta Kąty Wrocławskie.
W 2024 r. na fundusz sołecki ogółem przeznaczono kwotę 1 584 742,19 zł. Skorzystało z niego 39 sołectw, które zrealizowały zadania na łączną kwotę 1 373 429,93 zł, tj. w 86,67%
Sołectwa realizowały fundusz sołecki zgodnie z przedsięwzięciami uchwalonymi przez zebrania wiejskie, na podstawie których zrealizowane zostały zarówno zadania związane z utrzymaniem terenów zielonych, boisk, placów zabaw poprzez zakup materiałów biurowych niezbędnych do funkcjonowania sołectwa, ochronę przeciwpożarową czy utrzymanie świetlic wiejskich.
Realizacja funduszu sołeckiego i osiedlowego
Z uwagi na potrzebę integracji mieszkańców i budowanie więzi odbywały się spotkania, warsztaty, wspólne porządkowanie sołectw czy zebrania wiejskie. Na pobudzanie aktywności obywatelskiej duży wpływ miało wspólne kultywowanie polskich tradycji ludowych związanych z organizacją spotkań okolicznościowych takich jak: dożynki, Wigilia, święta wielkanocne.
Wydarzenia te często połączone były z przygotowaniem i degustacją potraw regionalnych.
Ważnym elementem działań sołectw z punktu widzenia bezpieczeństwa mieszkańców było wsparcie Ochotniczej Straży Pożarnej w Smolcu i Małkowicach dla których zakupiono m.in.: mundury bojowe, hełmy, rękawice, buty oraz sprzęt, który odgrywa kluczową rolę podczas wykonywania obowiązków.
Miasto Kąty Wrocławskie, ze względu na liczbę mieszkańców, zostało podzielone na pięć osiedli. Dla każdego z nich wyodrębniono w budżecie gminy fundusz osiedlowy, ustalany na tych samych zasadach co fundusz sołecki.
W 2024 roku na fundusz osiedlowy przeznaczono łącznie 355 203,49 zł, z czego wydatkowano 296 369,89 zł, co stanowi 83,44% dostępnych środków.
Różnorodność sytuacji w jakich może zostać zaangażowana Ochotnicza Straż Pożarna wymaga posiadania specjalistycznych ubrań i sprzętu, które zabezpieczają przed skutkami promieniowania cieplnego, płomieniem i kontaktem z wodą.
Ze środków funduszu sołeckiego zrealizowano także szereg inwestycji, które w istotny sposób poprawiły warunki życia i funkcjonowania mieszkańców. Do najważniejszych należą m.in.:
- Rozbudowa parkingu przy świetlicy w Sośnicy, co zapewniło lepszy dostęp do świetlicy i placu zabaw.
- Wykonanie elastycznej, przepuszczalnej nawierzchni poliuretanowej boiska do koszykówki w Strzeganowicach.
- Poprawa wydajności studni na boisku w Pietrzykowicach – przygotowano dokumentację i złożono wniosek o pozwolenie wodnoprawne.
- Doposażenie placów zabaw: zjazd linowy w Gądowie, zestaw sprawnościowy w Bogdaszowicach, trampolina ziemna w Samotworze.
- Montaż piłkochwytów na boiskach w Krzeptowie i Smolcu w celu zwiększenia bezpieczeństwa
Fundusz osiedlowy, podobnie jak fundusz sołecki, był realizowany zgodnie z przedsięwzięciami uchwalonymi przez zebrania osiedlowe. W ramach dostępnych środków zrealizowano zadania związane m.in. z utrzymaniem kamer monitoringu, które umożliwiają wykrywanie sytuacji mogących stanowić zagrożenie dla osób i mienia oraz identyfikację okoliczności powstania szkód. Środki przeznaczono również na zakup materiałów biurowych niezbędnych do funkcjonowania osiedli, zakup ławek oraz utrzymanie terenów zielonych.
Podobnie jak w przypadku funduszu sołeckiego, ze względu na potrzebę integracji mieszkańców i budowania więzi społecznych, na osiedlach organizowano spotkania, warsztaty oraz inne wydarzenia aktywizujące społeczność. Szczególne znaczenie miało kultywowanie polskich tradycji ludowych poprzez organizację wydarzeń okolicznościowych, takich jak dożynki, Wigilia czy święta wielkanocne. Wydarzenia te często były połączone z przygotowaniem i degustacją potraw regionalnych.
ZADANIA ZREALIZOWANE W 2024 ROKU NA TERENIE KĄTÓW WROCŁAWSKICH:
- Budowa chodnika przy ul. Legionów (Osiedle nr 4) – dla zapewnienia bezpiecznego dojścia do toru dla rolkarzy.
- Montaż wiaty śmietnikowej na ul. Norwida – poprawa estetyki i zabezpieczenie miejsca gromadzenia odpadów.
- Doposażenie placów zabaw przy ul. Brzozowej i Makowej – montaż górki wspinaczkowej i ścieżki zdrowia dla dzieci.
- Montaż piłkochwytu i przesunięcie bramki przy ul. Drzymały – poprawa bezpieczeństwa na boisku.
Środki z funduszy sołeckiego i osiedlowego były wydatkowane w sposób przemyślany i planowy. Znaczną ich część przeznaczono na utrzymanie porządku, koszenie, nasadzenia oraz pielęgnację terenów zielonych w poszczególnych miejscowościach. Łączna kwota przewidziana do wydatkowania w 2024 roku wynosiła 1 939 945,68 zł, z czego wy-
korzystano 1 669 799,76 zł, co oznacza, że budżet sołecki i osiedlowy został wykonany w 86,07%.
Dotacje dla obiektów zabytkowych i organizacji non-profit
Zabytki odgrywają istotną rolę społeczną – wzmacniają tożsamość lokalną i podnoszą jakość życia mieszkańców. Zgodnie z obowiązującym prawem, zabytek to obiekt o wartości historycznej, artystycznej lub naukowej, którego zachowanie leży w interesie społecznym.
Gmina Kąty Wrocławskie wspiera ochronę dziedzictwa kulturowego, niezależnie od formy własności, udzielając dotacji na prace konserwatorskie, restauratorskie oraz roboty budowlane przy zabytkach wpisanych do rejestru. W 2024 roku na ten cel przeznaczono i w pełni wykorzystano 160 900 zł.
- Parafia św. Apostołów Piotra i Pawła w Kątach Wrocławskich – konserwacja barokowego obrazu „Trójca Święta” i ramy; dotacja: 25 900 zł.
- Parafia Narodzenia NMP w Smolcu – fumigacja kościoła, wieży i więźby dachowej; dotacja: 35 000 zł.
- Parafia św. Filomeny w Gniechowicach – konserwacja bocznego ołtarza św. Dominika (etap VI); dotacja: 100 000 zł.
Wszystkie przyznane dotacje zostały w całości wykorzystane i prawidłowo rozliczone.
Współpraca z organizacjami pozarządowymi i mieszkańcami Gminy Katy Wrocławskie
W 2024 roku Gmina aktywnie wspierała lokalną społeczność, ogłaszając i realizując następujące formy wsparcia:
- dwa konkursy ofert na dofinansowanie zadań ujętych w § 6 Rocznego Programu Współpracy Gminy Kąty Wrocławskie z Organizacjami Pozarządowymi i innymi podmiotami prowadzącymi działalność pożytku publicznego,
- trzy nabory wniosków na wsparcie realizacji zadań publicznych z zakresu współzawodnictwa i upowszechniania kultury fizycznej i sportu,
- dofinansowanie zadań publicznych w ramach tzw. Małego Grantu,
- dofinansowanie zadań publicznych w ramach tzw. Inicjatywy Lokalnej.
Ogłoszono otwarte konkursy ofert, w ramach których udzielono dotacje dla dziesięciu Organizacji Pożytku Publicznego na realizację zadań publicznych w łącznej wysokości 168 000,00 zł.
Art. 19a ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie umożliwia zlecanie zadań publicznych o charakterze lokalnym lub regionalnym. W ramach tego trybu Gmina Kąty Wrocławskie udzieliła wsparcia finansowego organizacjom non-profit na realizację 17 projektów o łącznej wartości 34 000,00 zł.
Inicjatywa lokalna to narzędzie, które umożliwia mieszkańcom zgłaszanie własnych pomysłów i jednoczesne zaangażowanie się w ich realizację na rzecz lokalnej społeczności.
W 2024 roku Gmina Kąty Wrocławskie udzieliła wsparcia finansowego na realizację 8 zadań publicznych w ramach inicjatywy lokalnej, przeznaczając na ten cel 42 937,80 zł.
Wspólnie z organizacjami non-profit oraz mieszkańcami Gmina Kąty Wrocławskie zrealizowała łącznie 54 projekty, obejmujące 10 sfer zadań publicznych. Łączna wartość udzielonego wsparcia finansowego wyniosła 1 395 937,80 zł.
ZREALIZOWANE PROJEKTY TO:
- „Warsztaty edukacyjne dla seniorów z Gminy Kąty Wrocławskie” – 7 450,00 zł;
- „Polana rekreacyjna w parku smoleckim” – 9 997,80 zł;
- „Wykręć sobie zdrowie” – 4 000,00 zł;
- „II Gniechowicki Bieg Św. Filomeny” – 6 990,00 zł;
- „Promocja idei wolontariatu” – 4 000,00 zł;
- „Biesiada z muzyką słowiańską” – 5 000,00 zł;
- „Zasiejmy ziarno świadomości” – 3 000,00 zł;
- „III Festiwal Muzyczno-Historyczny Sławiańskie Kąty” – 2 500,00 zł.
Zgodnie z art. 31 ustawy z dnia 25 czerwca 2010 r. o sporcie, jednostki samorządu terytorialnego mogą przyznawać i finansować stypendia lub nagrody dla trenerów oraz zawodników osiągających wysokie wyniki sportowe w krajowym lub międzynarodowym współzawodnictwie.
STYPENDIA SPORTOWE
W 2024 roku wypłacono stypendia 42 mieszkańcom Gminy Kąty Wrocławskie za wysokie wyniki sportowe, na łączną kwotę 172 000,00 zł. Stypendia przyznano w następujących dyscyplinach: zapasy, judo, taekwon-do, karate, kickboxing, kendo, ju-jitsu, podnoszenie ciężarów, żeglarstwo, taniec, jeździectwo, snowboard, piłka ręczna, koszykówka.
Na podstawie Uchwały nr LXV/825/23 Rady Miejskiej w Kątach Wrocławskich z dnia 25 maja 2023 r., Gmina przyznała w 2024 roku stypendia i nagrody sportowe:
NAGRODY SPORTOWE
Nagrody w łącznej wysokości 3 500,00 zł przyznano siedmiu trenerom za wkład w sukcesy zawodników. Nagrody w łącznej wysokości 5 700,00 zł przyznano dziewiętnastu zawodnikom za zdobycie wysokich wyników sportowych.
Przynane nagrody